I-Tamarind isithelo sesihlahla esishisayo esaziwa ngokwesayensi ngokuthi I-Tamarindus indica. Lesi sihlahla sidabuka e-Afrika, kodwa sesisabalele kuzo zonke izindawo ezishisayo zomhlaba, saba isithako esivamile nesidumile ezindaweni ezihlukahlukene zokudla, ikakhulukazi e-Asia naseLatin America. Okwakhe ukunambitheka okumnandi nokumuncu kanye nenhlobonhlobo yezakhiwo zayo kuyenza ibe ukudla okuwusizo kwezokwelapha nokudla okunomsoco. Ukuze ufunde kabanzi mayelana nokunakekelwa kwalesi sihlahla, ungathintana nomhlahlandlela wethu ku ukunakekelwa kwesihlahla se-tamarind.
Yini i-tamarind?
I-Tamarind yaziwa kokubili ngesihlahla esiwukhiqizayo kanye nesithelo sawo. Lesi sihlahla singafinyelela ubude obufika phezulu Amamitha angu-25, futhi inamaqabunga ama-bipinnate nezimbali eziphuzi nezibomvu. Isithelo ngokwaso siqukethe i-pod emide, engalinganisa Amasentimitha angama-10 ngobude, futhi iqukethe i-pulp eminyene kakhulu enamathiselwe embewini efana neyeminqumo. I-pulp iyahlukahluka ngokunambitheka kusuka kokumuncu kuye kwamnandi, kuye ngezinga lokuvuthwa kwe-tamarind.
Umsuka we-tamarind
Kulinganiselwa ukuthi isihlahla se-tamarind sinemvelaphi yawo ama-savanna ashisayo ase-Afrika cishe ngo-400 BC Nokho, kunokungqubuzana ngendawo lapho ivela khona, njengoba eminye imithombo iphakamisa ukuthi iye yalinywa amakhulu eminyaka eNdiya. Ukusuka e-Afrika, i-tamarind yasakazeka emhlabeni wonke, yafinyelela eYurophu nase-Asia phakathi neNkathi Ephakathi, ikakhulukazi ngama-Arab. Ukufika kwayo eMelika kuthiwa kubangelwa abahloli bamazwe baseSpain ngesikhathi sekoloni.
Izinzuzo ze-tamarind
I-Tamarind ibisetshenziswa kusukela ezikhathini zasendulo ngezakhiwo zayo eziningi ezikhuthaza impilo. Ngezansi sihlola ezinye zazo izinzuzo eziphawuleka kakhulu:
- Okucebile Ngezakhamzimba: I-Tamarind ingumthombo omuhle kakhulu we amavithamini A, C, E kanye neqembu B, kanye namaminerali afana i-magnesio, football, potaziyamu y insimbi.
- Ithuthukisa impilo yokugaya: I-fiber ephezulu encibilikayo isiza ukulawula ukuhamba kwamathumbu nokuvimbela ukuqunjelwa, esebenza njenge-laxative yemvelo.
- Izici ze-Antioxidant: Njengoba inothile ngama-antioxidants, i-tamarind isiza ukulwa nomonakalo obangelwa ama-radicals mahhala, angaba nomthelela ekuvimbeleni izifo ezingapheli.
- Izinzuzo zesistimu yenhliziyo: Kuye kwaboniswa ukusiza ukunciphisa i-cholesterol ye-LDL, ukukhuthaza impilo yenhliziyo.
Ulwazi lokudla okunomsoco we-tamarind
Inani lokudla okunomsoco nge-100 grams ye-tamarind
Imininingwane yokudla kwe-tamarind imi kanje:
- Amakhalori: I-239 kcal
- Amafutha Aphelele: 0.6 g
- Amafutha asuthisiwe: 0.3 g
- Ama-carbohydrate Aphelele: 62.5 g
- Isikhunta: 5.1 g
- Ushukela: 57.4 g
- Amaprotheni: 2.8 g
- Vitamin C: I-6 mg
- I-Potassium: I-570 mg
I-tamarind inambitheka kanjani?
I-Tamarind yaziwa ngokuhlukile kwayo ukunambitheka okumnandi nokumuncu. I-pulp yayo ingaba ne-asidi kakhulu lapho isithelo siseluhlaza, kodwa njengoba sivuthwa, siba mnandi. Lolu hlu lwama-flavour lwenza lulungele ukulungiselelwa okuhlukahlukene kokupheka, kusetshenziswe kokubili izitsha ezimnandi njengoba ku okunosawoti.
Ukusetshenziswa kwe-tamarind ekuphekeni
Ngenxa yokunambitheka kwayo okuhlukile, i-tamarind iye yasetshenziswa ezindaweni eziningi zokudla emhlabeni jikelele. Ezinye zezicelo zayo yilezi:
- Amasoso nama-marinade: I-pulp yayo isetshenziswa njengesisekelo samasoso, ikakhulukazi ku-cuisine yase-Asia, lapho inikeza ukuthinta kwe-asidi nobumnandi.
- Iziphuzo: I-Tamarind isetshenziselwa ukwenza iziphuzo ezithambile nama-cocktails, enezela ukunambitheka okuyingqayizivele.
- Uphudingi: Ubumnandi bayo bemvelo buyenza ibe isithako esidumile ekulungiseni u-ayisikhilimu, amaswidi nojamu.
- Ukudla okunosawoti: Isetshenziswa ezitsheni ezinjengama-curries, lapho ubumuncu bayo buphikisana nezinongo ezibabayo noma ezinosawoti.
Isibonelo seresiphi elula yi- i-eggplant curry nge-tamarind paste nobisi lukakhukhunathi. Lesi sidlo sihlanganisa ukuthambile kwesitshalo seqanda kanye ne-flavour yesici se-tamarind, okwenza ibhalansi ephelele. Ungakwazi futhi ukuhlola okwengeziwe mayelana nemifino ehambisana nalolu hlobo lwamalungiselelo esigabeni sethu esithile se imidumba.
Ungayilungisa kanjani i-tamarind ekhaya
Kunezindlela ezahlukahlukene zokulungisa nokusebenzisa i-tamarind. Uma kuthengwa ngendlela yayo ye-pod, ingavulwa futhi i-pulp idliwe ngokuqondile noma yenziwe i-infusions. Ukwenza isiphuzo esithambile, mane ubilise i-pulp ngamanzi noshukela ukuze ukunambitha, bese uhlunga okuqinile.
Imiphumela emibi nokuphikisana
Naphezu kwezinzuzo eziningi ze-tamarind, kubalulekile ukuqaphela ezinye iziphambano. Abantu abathatha imithi yokunciphisa igazi kufanele baqaphele, njengoba i-tamarind ingase ihlanganyele futhi ithinte ukujiya kwegazi. Ukwengeza, labo abanesifo sikashukela kufanele balinganisele indlela abadla ngayo ngenxa yokuqukethwe ushukela ophezulu.
I-Tamarind nayo ingabangela ukungahambi kahle komzimba kwabanye abantu, ngakho-ke kuyatuseka ukuthi uyizame ngamanani amancane uma uyidla okokuqala.
I-Tamarind iyisithelo esicebile nge-flavour nezinzuzo, ngokuba umngane omkhulu wezempilo wokugaya ukudla kanye nomthombo we izakhamzimba ezibalulekile. Ukuguquguquka kwayo ekhishini kwenza kube isithako esithakazelisayo sokuhlola emalungiselelweni ahlukahlukene. Ungangabazi ukukufaka ekudleni kwakho ukuze ujabulele zonke izinzuzo zako.